Κολπίτιδα

Κολπίτιδα είναι η φλεγμονή (αντίδραση του οργανισμού έναντι μικροοργανισμών, ξένων σωμάτων ή έλλειψης οιστρογόνων) του γυναικείου κόλπου.

Φυσιολογικά ο κόλπος έχει τη δική του χλωρίδα μια ποικιλία δηλαδή μικροοργανισμών. Σε αυτούς ανήκουν οι γαλακτοβάκιλλοι, που είναι και οι επικρατέστεροι, βακτηρίδια όπως ο στρεπτόκοκκος, ο σταφυλόκοκκος, ο αιμόφιλος, διάφορα είδη μυκήτων κ.α.

Η φυσιολογική χλωρίδα προστατεύει τον κόλπο, εμποδίζοντας την μόλυνσή του από άλλα παθογόνα μικρόβια που εισέρχονται σε αυτόν.

Τι είναι η κολπίτιδα και που αποδίδεται

Οι διαταραχές της φυσιολογικής χλωρίδας του κόλπου όπως συμβαίνει σε:

1. θεραπεία με αντιβιοτικά ή κορτιζόνη,

2. ανεπάρκεια του ανοσοποιητικού συστήματος,

3. καταστάσεις stress, έλλειψης ύπνου, κακής διατροφής,

4. συχνή χρήση ταμπόν, συχνές κολπικές πλύσεις,

5. ορμονικές μεταβολές (εγκυμοσύνη, λοχεία, εμμηνόπαυση)

έχουν ως αποτέλεσμα είτε τον υπερπολλαπλασιασμό και επικράτηση κάποιων εκ των μικροοργανισμών αυτής, (π.χ. μύκητες, βακτηρίδια κλπ.) ή τη μόλυνση του κόλπου από άλλα μικρόβια (π.χ. τριχομονάδες). Ως συνέπεια προκαλείται κολπίτιδα από τα ανωτέρω μικρόβια. Κολπίτιδα μπορεί επίσης να προκύψει από την ελάττωση των επίπεδων των οιστρογόνων της γυναίκας σε καταστάσεις όπως η λοχεία και η εμμηνόπαυση.

Στατιστικά στοιχεία για την κολπίτιδα

Το ένα τρίτο περίπου των γυναικών θα προσβληθούν από κάποιας μορφής κολπίτιδα κατά τη διάρκεια της ζωή τους. Η κολπίτιδα μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ωστόσο είναι πιο συχνή κατά την αναπαραγωγική με αυξημένη συχνότητα εμφάνισης κατά τους θερινούς μήνες.

Η βακτηριακή κολπίτιδα

Είναι αποτέλεσμα διαταραχής της ισορροπίας της φυσιολογικής χλωρίδας του κόλπου. Αποδίδεται στον υπερβολικό πολλαπλασιασμό κάποιων εκ των μικροοργανισμών που φυσιολογικά τον αποικίζουν (πολύμικροβιακή λοίμωξη). Προσβάλει γυναίκες κάθε ηλικίας, ανεξαρτήτως της σεξουαλικής τους δραστηριότητας. Μπορεί να εμφανιστεί ακόμη και σε γυναίκες που δεν είχαν ποτέ σεξουαλική επαφή οπότε δεν θεωρείται ότι μεταβιβάζεται σεξουαλικά.

Η μυκητιασική κολπίτιδα

Επειδή προκαλείται συνήθως από ένα είδος μύκητα, την Candida, η κολπίτιδα αυτή αποκαλείται και Καντιντίαση. Η Candida αποτελεί μέρος της φυσιολογικής κολπικής χλωρίδας πολλών γυναικών. Η μυκητιασική κολπίτιδα παρουσιάζεται μόνο όταν παρατηρείται υψηλή συγκέντρωση και επικράτηση του μύκητα αυτού εις βάρος των υπολοίπων μικροβίων της φυσιολογικής κολπικής χλωρίδας.

Η κολπίτιδα από τριχομονάδες

Πρόκειται για παράσιτο που συνήθως μεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή το οποίο προσβάλει τον κόλπο ή/και την ουρήθρα. Η γυναίκα ωστόσο είναι δυνατόν να μολυνθεί από πισινές ή μπανιέρες, από πετσέτες ή μαγιό.

Η ατροφική κολπίτιδα

Δεν προκαλείται από κάποια μόλυνση. Οφείλεται στη λέπτυνση, την ξηρότητα και φλεγμονή των τοιχωμάτων του κόλπου ως αποτέλεσμα της ελάττωσης των οιστρογόνων. Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε περίοδο κατά την οποία τα επίπεδα των οιστρογόνων της γυναίκας είναι χαμηλά, κυρίως όμως μετά την εμμηνόπαυση.

Συμπτώματα Κολπίτιδας

Ανεξαρτήτως αιτίου (μύκητες, βακτηρίδια κ.α.) οι κολπίτιδες παρουσιάζουν ορισμένα κοινά συμπτώματα. Τα συνηθέστερα συμπτώματα με τα οποία εκδηλώνονται αυτές είναι:

1. μεταβολή της σύστασης, του χρώματος, της οσμής και της ποσότητας των κολπικών εκκρίσεων,

2. αίσθημα καψίματος ή ερεθισμού του κόλπου ή/και του αιδοίου,

3. ερυθρότητα, οίδημα, κνησμός (φαγούρα) του αιδοίου,

4. πόνος ή/και ήπια κολπική αιμορραγία κατά τη συνουσία,

5. δυσχέρεια (τσούξιμο) κατά την ούρηση.

Πως διαγιγνώσκεται η κολπίτιδα

Δεδομένου ότι τόσο τα συμπτώματα που αναφέρει η γυναίκα στο γυναικλόγο όσο και τα ευρήματα της γυναικολογικής εξέτασης είναι παρόμοια στους διαφόρους τύπους κολπίτιδας το ακριβές αίτιο που την προκαλεί ανευρίσκεται συνήθως εργαστηριακά.

Πραγματοποιούνται άμεση μικροσκοπική εξέταση του κολπικού εκκρίματος και καλλιέργειες του δείγματος αυτού. Οι εξετάσεις αυτές θα αποκαλύψουν, με βεβαιότητα, τόσο τους υπεύθυνους μικροοργανισμούς όσο και την ευαισθησία τους στις διάφορες φαρμακευτικές ουσίες ώστε να χορηγηθεί η κατάλληλη θεραπεία.

Επίσης συχνά και το τεστ Παπανικολάου αποκαλύπτει το αίτιο της κολπίτιδας. Ωστόσο επειδή το Παπ τεστ έχει μικρή ευαισθησία για τις καταστάσεις αυτές ένα αρνητικό αποτέλεσμα δεν σημαίνει απαραίτητα πως το άτομο δεν είναι μολυσμένο.

Θεραπεία της κολπίτιδας

Η αντιμετώπιση της κολπίτιδας εξαρτάται από το αίτιο που την προκαλεί και είναι φαρμακευτική. Τα διαθέσιμα σκευάσματα (αντιβακτηριακά, αντιμυκησιασικά, ορμονικής υποκατάστασης) μπορούν να χορηγηθούν είτε από το στόμα, ή εναλλακτικά τοπικά (κολπικά υπόθετα ή κρέμες). Εάν η κολπίτιδα δεν οφείλεται σε μολυσματικό παράγοντα αλλά είναι αποτέλεσμα ερεθισμού από κάποιο προϊόν υγιεινής, απορρυπαντικό, ταμπόν κ.α. τότε η νόσος υποχωρεί μετά τη διακοπή της χρήσης του ερεθιστικού παράγοντα. Ο σεξουαλικός σύντροφος πρέπει ή όχι να λάβει θεραπεία και αυτό θα εξαρτηθεί από το αίτιο που προκάλεσε την κολπίτιδα.

Συχνές ερωτήσεις

Υπάρχουν πολλοί τύποι κολπίτιδας ;

Υπάρχουν ποικίλοι τύποι κολπίτιδας ανάλογα με το αίτιο που την προκαλεί. Η βακτηριακή κολπίτιδα είναι η πιο συνηθισμένη.

Είναι η κολπίτιδα σεξουαλικά μεταδιδόμενη ;

Ορισμένες μολυσματικές αιτίες της κολπίτιδας είναι σεξουαλικά μεταδιδόμενες, αλλά δεν είναι όλες οι κολπίτιδες αποτέλεσμα σεξουαλικής μόλυνσης.

Μπορεί να αποφευχθεί η κολπίτιδα ;

Μερικές μορφές κολπίτιδας μπορεί να προληφθούν με την χρήση βαμβακερών εσωρούχων, την αποφυγή στενών ενδυμάτων, την αποφυγή χρήσης σαπουνιού και το καλό στέγνωμα μετά το ντουζ, καθώς και την αποφυγή της χρήσης αρωματικών ταμπόν στον κόλπο.