Ερωτήσεις για την εγκυμοσύνη #1. Ποιες είναι Διατροφικές Ανάγκες της εγκύου ;

Μία από τις πιο συχνές ερωτήσεις για την εγκυμοσύνη, η οποία πραγματοποιείται στις αρχικές επισκέψεις, συνοψίζεται στο “τι πρέπει να τρώω και τι να αποφεύγω να τρώω ενώ είμαι έγκυος;”.

Οι νέες μητέρες βομβαρδίζονται από πληθώρα πληροφοριών και προειδοποιήσεων, που κατακλύζουν το internet, τα μέσα ενημέρωσης ή παρέχονται από τις φίλες με παιδιά ή τους στενούς συγγενείς, για τρόφες που είναι ωφέλιμες ή επικίνδυνες κατά την κύηση. Αυτή η πολυγνωμία αφήνει μερικές γυναίκες φοβισμένες να αναρωτιούνται τι είναι τελικά επιτρεπτό και αναγκαίο να τρώνε και κατά πόσο είναι ασφαλές;

Η διατροφή στη διάρκεια της κύησης πρέπει να εστιάζεται στην κατανάλωση μιας ποικιλίας τροφών πλούσιων σε θρεπτικά συστατικά που είναι χρήσιμα για την γυναίκα και το αναπτυσσόμενο έμβρυο.

Επειδή το ερώτημα είναι ουσιώδες, σημαντικό και συνηθισμένο αφιέρωσα ένα ειδικό άρθρο για την διατροφή στην εγκυμοσύνη που μπορείτε να το διαβάστε εδώ.

 

Ερωτήσεις για την εγκυμοσύνη #2. Επιτρέπεται η Άθληση και Άσκηση ;

Η τακτική άσκηση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι όχι μόνο ασφαλής αλλά και ευεργετική. Βοηθά την έγκυο να αισθάνεται καλύτερα και να καταναλώνει θερμίδες με αποτέλεσμα την πρόληψη της υπερβολικής αύξησης του βάρους της. Μπορεί επίσης να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη και να αποτρέψει, συχνά εμφανιζόμενα κατά την κύηση, δυσάρεστα συμπτώματα όπως η δυσκοιλιότητα και η οσφυαλγία.

Οι έγκυες έχουν την δυνατότητα να ασκούνται για 20 – 30 λεπτά τρεις φορές την εβδομάδα. Η άσκηση πρέπει να είναι ήπια και όχι εξαντλητική. Ασκήσεις που θεωρούνται ασφαλείς ειναι:

>  το κολύμπι (στη θάλασσα ή σε πισίνες),

>  το γρήγορο περπάτημα αντί για τρέξιμο,

>  η γυμναστική σε σταθερό ποδήλατο και

>  η γιόγκα ή οι πιλάτες .

Θυμηθείτε την καλή ενυδάτωση πριν και μετά από την άσκηση.

Δραστηριότητες που θα πρέπει να αποφεύγονται κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης είναι αυτές κατά τις οποίες:

>  υπάρχει υψηλός κίνδυνος πτώσης όπως η ενόργανη γυμναστική, το σκι κ.α.

>  υπάρχει κίνδυνος τραυματισμού της κοιλίας ή των άκρων όπως αθλήματα επαφής (ποδόσφαιρο, μπάσκετ) 

>  απαιτείται επαναλαμβανόμενο άλμα ή αναπήδηση όπως η γυμναστική με λάστιχο ή σχοινάκι, ή η ιππασία

>  μπορεί να θέσουν το έμβρυο σε κίνδυνο όπως οι καταδύσεις (νόσος εξ αποσυμπίεσες λόγω μεταβολών της ατμοσφαιρικής πίεσης) κ.α.

 

Ερωτήσεις για την εγκυμοσύνη #3. Επιτρέπεται η Άρση Βαρών κατά την εγκυμοσύνη;

Είναι συνηθισμένο να ακούτε ότι δεν είναι ασφαλές να σηκώνετε βαριά πράγματα στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η επικινδυνότητα της υπερβολής της άρσης βαρών κατά την κύηση αφορά κυρίως τη μητέρα και όχι το μωρό.

>  Η αύξηση των ορμονών της κύησης προκαλεί μαλάκωμα και χαλάρωση των συνδέσμων, κατάσταση η οποία οδηγεί σε αστάθεια των αρθρώσεων.

>  Επίσης, το κέντρο βάρους της εγκύου μετατοπίζεται γεγονός που επηρεάζει την ισορροπία της με κίνδυνο πτώσης και επιβαρύνει τη μέση της.

Αυτοί οι δύο παράγοντες κάνουν τη μητέρα πιο επιρρεπή σε τραυματισμούς ιδίως όταν σηκώνει ή μετακινεί βαριά, πάνω από 10 κιλά, αντικείμενα.

 

Ερωτήσεις για την εγκυμοσύνη #4. Επιτρέπονται οι Σεξουαλικές Επαφές ;

Αποτελεί μια από τις συνηθέστερες ερωτήσεις για την εγκυμοσύνη. Το σεξ είναι ασφαλές κατά τη διάρκεια μιας χωρίς επιπλοκές κύησης. Δεν μπορεί να βλάψει το μωρό σας ούτε αποτελεί αίτιο αποβολής. Μπορεί μερικές φορές να παρατηρήσετε κάποια κηλίδα αίματος ή και κράμπες μετά την επαφή αλλά αυτά είναι αναμενόμενα και άνευ σημασίας συμπτώματα.

Η στάση του σώματός σας κατά την σεξουαλική πράξη θα πρέπει να τροποποιείται με την πρόοδο της εγκυμοσύνης ώστε να υιοθετείτε μια θέση στην οποία να αισθάνεστε άνετα. Κατά το πέρας της εγκυμοσύνης, η διέγερση των θηλών και η εκσπερμάτιση εντός του κόλπου μπορεί να βοηθήσουν στην έναρξη του τοκετού.

Το σεξ πάντως πρέπει να αποφεύγεται εάν υπάρχουν:

>  ενδείξεις επαπειλούμενης αποβολής,

>  σε περιπτώσεις χαμηλής πρόσφυσης του πλακούντα ή

>  σε παρουσία πρόωρων συσπάσεων.

 

Ερωτήσεις για την εγκυμοσύνη #5. Πότε οι πρώτες Κινήσεις του Εμβρύου γίνονται αντιληπτές ;

Κάποια στιγμή κατά το δεύτερο τρίμηνο της κύησης οι κινήσεις του εμβρύου (σκιρτήματα) γίνονται αντιληπτές από τη μητέρα. Ο χρόνος που αρχίζει να τις αισθάνεται είναι διαφορετικός για κάθε έγκυο και οριοθετείται μεταξύ της 16^ης έως 22^ης  εβδομάδας. Συνήθως στην πρώτη εγκυμοσύνη θα αρχίσετε να αισθάνεστε το μωρό σας αργότερα από ότι στις επόμενες εγκυμοσύνες.

Άλλοι παράγοντες, πέραν της ηλικίας κύησης, που επηρεάζουν την αντίληψη των σκιρτημάτων από την μητέρα είναι το βάρος της, η θέση του πλακούντα, η ποσότητα του αμνιακού υγρού.

Αυτές οι αρχικές ανεπαίσθητες εμβρυϊκές κινήσεις, γίνονται αισθητές ως ¨κυματισμοί¨ ή ¨φουσκώματα¨ ή πολύ ελαφρά ¨χτυπήματα¨ ή ακόμη και σαν δυσπετικά ενοχλήματα. Καθώς το μωρό αναπτύσσεται επειδή αρχίζει να τεντώνεται, να έχει λόξιγκα, να κλοτσά και να περιστρέφεται οι κινήσεις του γίνονται πιο έντονες και ευκολότερα αντιληπτές.

Κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου 12 ή περισσότερες κινήσεις πρέπει να γίνονται αισθητές καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Εάν παρατηρείτε λιγότερες κινήσεις ή ξαφνική μείωση της κινητικότητας του εμβρύου θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γυναικολόγο.

 

Ερωτήσεις για την εγκυμοσύνη #6. Τι ισχύει για τον Καλλωπισμό κατά την εγκυμοσύνη ;

Συχνά οι ερωτήσεις για την εγκυμοσύνη αφορούν τον καλλωπισμό. Οι περισσότερες έγκυες ανησυχούν εάν τα προϊόντα που χρησιμοποιούν για την περιποίηση μαλλιών και των νυχιών ενδέχεται να βλάψουν το μωρό τους.

Ωστόσο τα περισσότερα χημικά των βαφών και των προϊόντων για το ίσιωμα των μαλλιών απορροφώνται σε πολύ μικρές ποσότητες από το δέρμα και απορρίπτονται από την κυκλοφορία του αίματος αρκετά γρήγορα. Επομένως δεν στοιχειοθετείται κίνδυνος για το αναπτυσσόμενο έμβρυο. Η περμανάντ είναι επίσης ασφαλής και μπορεί να κάνει τη φροντίδα των μαλλιών ευκολότερη και λιγότερο χρονοβόρα.

Πάντως οι έντονες μυρωδιές και η ζέστη στους χώρους των κομμωτηρίων μπορεί να προκαλέσουν ναυτία, ζάλη ή τάση λιποθυμίας στις έγκυες. Προσπαθήστε λοιπόν να αποφεύγετε τις ώρες αιχμής, να είστε ελαφρά ντυμένες και να ενυδατώνεστε συχνά.

Τέλος η βαφή των νυχιών, τα τεχνητά νύχια, η περιποίηση του προσώπου και οι αποτριχώσεις, με κερί ή λέιζερ, δεν είναι επιβλαβείς για το μωρό σας. Μερικές φορές εμφανίζεται αυξημένη ευαισθησία στο δέρμα κατά την κύηση οπότε μπορεί να φλεγμαίνει για λίγο χρόνο μετά τις θεραπείες άλλα το σύμπτωμα σύντομα υποχωρεί.

 

Ερωτήσεις για την εγκυμοσύνη #7. Επιτρέπονται τα Ταξίδια και οι Μετακινήσεις ;

Σε κανένα στάδιο της χωρίς επιπλοκές εγκυμοσύνης δεν αποτρέπονται τα ταξίδια και οι μετακινήσεις με οποιοδήποτε μέσο: ​​αυτοκίνητο, λεωφορείο, τρένο, πλοίο ή αεροπλάνο. Επωφελές ωστόσο είναι να αποφεύγονται οι μετακινήσεις με ποδήλατο και ιδιαίτερα με μηχανάκι για προφανείς λόγους (ελλιπής προστασία, επαναλαμβανόμενη αναπήδηση λόγω ανώμαλων δρόμων).

Σημαντικό για τις εγκύους, σε πολύωρα ταξίδια, είναι ότι πρέπει, ανάλογα και με το μέσον μετακίνησης, να σηκώνονται ή να κάνουν στάσεις κάθε 2 ώρες για 10λεπτο περπάτημα. Με τον τρόπο αυτό διευκολύνεται η κυκλοφορία του αίματος στα κάτω άκρα και αποφεύγεται το πρήξιμο (οίδημα) των ποδιών αλλά σημαντικότερο είναι ότι μειώνεται ο κίνδυνος θρομβώσεων. Για τον ίδιο λόγο συστήνεται και η χρήση ελαστικού καλτσόν διαβαθμισμένης συμπίεσης.

Η κοινή λογική λέει ότι όταν υπάρχουν επιπλοκές τότε οι μετακινήσεις και τα ταξίδια περιορίζονται ή προσαρμόζονται ανάλογα. Καλό είναι να αποφεύγονται τα ταξίδια σε χώρες όπου απαιτούνται εμβολιασμοί για ανοσοποίηση.

ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ

ΟΔΗΓΗΣΗ: Δεν υπάρχουν κανόνες σχετικά με το εάν και το πότε πρέπει η έγκυος να σταματήσει την οδήγηση. Εφόσον αισθάνεται καλά και άνετα τότε μπορεί να οδηγεί καθ΄ όλη την διάρκεια αυτής. Επιβεβλημένη είναι η ζώνη ασφαλείας, τοποθετημένη κάτω από την κοιλιά. Ίσως να ειναι απαραίτητο να προσαρμοστεί το κάθισμά, καθώς η στάση του σώματος αλλάζει, ώστε να στηρίζει καλά την πλάτη και η οδήγηση να είναι πιο ξεκούραστη.

ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΑ ΤΑΞΙΔΙΑ: Τα αεροπορικά ταξίδια είναι ασφαλή και δεν προκαλούν επιπλοκές στην εγκυμοσύνη. Οι νεότερες συσκευές ολόσωμης ανίχνευσης (body scanners) των αεροδρομίων εκπέμπουν ραδιοκύματα (όπως τα κινητά τηλέφωνα) που δεν βλάπτουν το έμβρυο. Ακόμη και στις παλαιότερης τεχνολογίας συσκευές ανίχνευσης, που εκπέμπουν ακτίνες Χ, η δόση της ακτινοβολίας είναι απειροελάχιστη επομένως δεν στοιχειοθετείται κίνδυνος για το έμβρυο. Το ίδιο ισχύει και για την ελαττωμένη βαρομετρική πίεση εντός της καμπίνας του αεροπλάνου και την αυξημένη δόση κοσμικής ακτινοβολίας σε μεγάλο υψόμετρο για τα έμβρυα των εγκύων που ταξιδεύουν περιστασιακά. Τέλος οι περισσότερες αεροπορικές εταιρείες θέτουν περιορισμούς στη μετακίνηση των εγκύων. Συγκεκριμένα δεν τους επιτρέπουν να ταξιδέψουν μετά τις 35 – 36 εβδομάδες (ή τις 32 εβδομάδες για δίδυμη κύηση). Η απαγόρευση αυτή προκύπτει από τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού εν πτήσει και όχι λόγω της επικινδυνότητας του αεροπορικού ταξιδιού για την έγκυο ή για το μωρό.

 

Ερωτήσεις για την εγκυμοσύνη #8. Ποια Φάρμακα και Εμβόλια είναι Ασφαλή κατά την εγκυμοσύνη ;

Στις ερωτήσεις για την εγκυμοσύνη τακτικά τίθεται το θέμα της ασφαλούς λήψης φαρμακευτικών ουσιών ή της πραγματοποίησης εμβολιασμών.

I.  Αναφορικά με τα φάρμακα

Αρκετά από τα συνηθισμένα φάρμακα και η πλειοψηφία των μη συνταγογραφούμενων σκευασμάτων είναι ασφαλή για χρήση κατά την εγκυμοσύνη.

Αναλογιστείτε ωστόσο ότι η ανάπτυξη των εμβρυϊκών οργάνων ολοκληρώνεται κατά την 20^η εβδομάδα την κύησης. Επομένως κάθε φάρμακο αλλά και μερικά μη συνταγογραφούμενα σκευάσματα (ορισμένα περιέχουν ουσίες με πολύ ισχυρές φαρμακευτικές ιδιότητες) πρέπει με φειδώ να χρησιμοποιούνται ιδιαιτέρα κατά το πρώτο ήμισυ της κύησης.

Στα φάρμακα που είναι ασφαλή περιλαμβάνονται :

1.  τα αναλγητικά Depon, Panadol, Lonalgal

2. τα αντιβιοτικά Amoxil, Augmentin, Ceclor

3. το αποχρεμπτικό Exacough

4. το αποσυμφορητικό Physiomer

5. τα αντιισταμινικά Benadryl, Atarax

6. το αντιδιαρροϊκό Imodium

7. τα φάρμακα κατά της δυσκοιλιότητας Duphalac, Milk of Magnesia

8. τα φάρμακα για τη δυσπεψία και τις καούρες (όξινες ερυγές) Maalox, Simeco, Gaviscon

Φυσικά ο παραπάνω κατάλογος δεν είναι πλήρης. Σε περίπτωση που έχετε αμφιβολίες ζητήστε τη γνώμη του επιβλέποντος την εγκυμοσύνη γυναικολόγου.

II.  Αναφορικά με τα εμβόλια

Οι έγκυες ανήκουν στην ομάδα υψηλού κινδύνου για επιπλοκές που προκύπτουν από την εποχική γρίπη. Έτσι το εμβόλιο της ΓΡΙΠΗΣ συστήνεται κατά την εγκυμοσύνη. Μελέτες έχουν καταδείξει ότι το χορηγούμενο στην έγκυο  εμβόλιο της γρίπης παρέχει ανοσία και στο μωρό για ένα 6μηνο μετά τη γέννησή του.

Το ΤΡΙΠΛΟ εμβόλιο (DTaP) συστήνεται για όλες τις εγκύους. Σκοπός του ειναι κυρίως η παροχή ανοσίας έναντι του κοκκύτη στο νεογνό κατά το πρώτο 6μηνο της ζωής του. Τα νεογέννητα που μολύνονται νοσούν βαρύτατα και πολλές φορές η νόσος έχει θανατηφόρα έκβαση. Φυσικά παρέχει προστασία και στην έγκυο έναντι της νόσου.

ΑΛΛΑ ΕΜΒΟΛΙΑ που ασφαλώς χορηγούνται, εάν παραστεί ανάγκη, στην εγκυμοσύνη είναι:

>  το εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκκο,

>  τα εμβόλια της διφθερίτιδας και του τετάνου (περιλαμβάνονται στο τριπλό εμβόλιο DTaP),

>  τα εμβόλια για τις ηπατίτιδες Α και Β αλλά και οι ανοσοσφαιρίνες, για άμεση προστασία από την έκθεση στον ιό, την ηπατίτιδας Α, της Β και στην τοξίνη του τετάνου (αντιτετανικός ορός).

>  Τα τελευταία έτη αιφνιδίως εισέβαλε ο κοροναϊός στη ζωή μας. Το ερώτημα για την αναγκαιότητα εμβολιασμού έναντι του ιού στην εγκυμοσύνη είναι επίκαιρο ουσιώδες και συχνό. Στο άρθρο μου ¨κοροναϊός και εγκυμοσύνη¨ αναφέρονται και περιοδικά επικαιροποιούνται όλες οι πληροφορίες οι σχετικές με την λοίμωξη και τον εμβολιασμό έναντι της ίωσης αυτής.

 

Ερωτήσεις για την εγκυμοσύνη #9. Τι ισχύει για την Οδοντιατρική Φροντίδα;

Οι ορμόνες της εγκυμοσύνης αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης τερηδόνας, ουλίτιδας και περιοδοντίτιδας επομένως η υγιεινή των δοντιών είναι πολύ σημαντική.

>  Βουρτσίστε τα δόντια σας μετά από κάθε γεύμα.

>  Ξεπλένετε, τουλάχιστον μία φορά την ημέρα, το στόμα σας με διάλυμα κατά της πλάκας.

>  Επισκεφτείτε τον οδοντίατρο κάθε 5μηνο για έλεγχο.

Απλές οδοντιατρικές επεμβάσεις όπως ο καθαρισμός, το σφράγισμα, η απλή εξαγωγή δοντιού, ακόμη και με τοπική αναισθησία, δεν αντενδείκνυνται κατά την κύηση. Η οδοντιατρική θεραπεία καλύτερα είναι να πραγματοποιείται κατά το δεύτερο τρίμηνο.

Σοβαρές και πολύωρες οδοντιατρικές επεμβάσεις (π.χ. αφαίρεση τραπεζίτη) πρέπει να αναβάλλονται για μετά τον τοκετό εάν αυτό είναι εφικτό.

Αναφορικά με τις οδοντιατρικές ακτινογραφίες τονίζεται ότι είναι εντοπισμένες και η δόση της ακτινοβολίας πολύ χαμηλή. Συνεπώς δεν προκαλούν βλάβες στο έμβρυο και δεν αντενδείκνυνται κατά την κύηση. Ενημερώστε για την εγκυμοσύνη σας τον οδοντίατρο ώστε να τοποθετήσει μολύβδινο προστατευτικό κάλυμμα στην κοιλιά σας πριν την ακτινογραφία.

 

Ερωτήσεις για την εγκυμοσύνη #10. Επιτρέπονται οι Ακτινολογικές Εξετάσεις ;

Κατά κανόνα στη διάρκεια της εγκυμοσύνης οι ακτινογραφίες και οι αξονικές τομογραφίες καλό είναι να αποφεύγονται. Σε περίπτωση που κρίνεται αναγκαία η διενέργεια ακτινολογικής απεικονιστικής εξέτασης θα πρέπει να διερευνηθεί η δυνατότητα εναλλακτικών απεικονιστικών διαγνωστικών τεχνικών, με χαμηλότερη ή μηδενική ακτινική επιβάρυνση για το έμβρυο (υπέρηχοι, μαγνητική τομογραφία), ή η πιθανότητα αναβολής της εξέτασης για μετά τον τοκετό.

Επισημαίνεται πάντως ότι κατά τις συνήθεις ακτινοδιαγνωστικές εξετάσεις, (απλή ακτινογραφία, αξονική τομογραφία ή ακτινολογικές εξετάσεις με ραδιοφάρμακα), η δόση της ακτινοβολίας είναι μηδαμινή. Συνεπώς ακόμη κι όταν ακτινοβολείται απευθείας η κοιλιακή χώρα ο κίνδυνος του κυήματος από την έκθεση σε αυτή είναι πολύ χαμηλός.

Εκ των ανωτέρω συνάγεται το συμπέρασμα ότι έστω κι αν η έγκυος, κατά την έναρξη μιας άγνωστης κύησης, ακούσια εκτεθεί στην ακτινοβολία κοινών ακτινοδιαγνωστικών εξετάσεων δεν συντρέχουν λόγοι ανησυχίας ώστε να συζητείται η διακοπή της εγκυμοσύνης. Ενημερώστε πάντως για την εγκυμοσύνη σας τον ακτινολόγο ώστε να τοποθετήσει μολύβδινο προστατευτικό κάλυμμα στην κοιλιά σας πριν την ακτινολογική εξέταση.

Να σημειωθεί τέλος ότι κατά τη γαλουχία όλες οι ακτινολογικές διαγνωστικές εξετάσεις επιτρέπονται.