ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΗΣΗ & ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗ

Η πρόοδος της τεχνολογίας, με τη χρήση νεοτέρων οπτικών μέσων απεικόνισης (κάμερες μικρών διαστάσεων) και χειρουργικών εργαλείων διαμέτρου μερικών χιλιοστών, επέτρεψε την τροποποίηση των χειρουργικών τεχνικών αφού παρέχεται πλέον η δυνατότητα πρόσβασης (ενδοσκόπηση) και χειρουργικής επέμβασης σε ποικίλες ανατομικές δομές, όργανα και κοιλότητες του σώματος μέσω μικρών οπών.

Οι ενδοσκοπικές επεμβάσεις διαχωρίζονται σε διαγνωστικές και  θεραπευτικές. Ανάλογα δε με την περιοχή του σώματος που πραγματοποιείται η επέμβαση διακρίνονται σε λαπαροσκοπικές (κοιλία) και υστεροσκοπικές (κοιλότητα μήτρας).

 

ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΗΣΗ

 

Τι είναι η λαπαροσκόπηση

Με την λαπαροσκόπηση πραγματοποιούνται διαγνωστικές και θεραπευτικές επεμβάσεις επί των ενδοκοιλιακών γυναικολογικών οργάνων (μήτρα, ωοθήκες, σάλπιγγες). Σε αντίθεση με την κλασική χειρουργική όπου η προσέγγιση των οργάνων αυτών γίνεται δια μεγάλων τομών στην επιφάνεια της κοιλιακής χώρας, κατά τη λαπαροσκόπηση η επέμβαση εκτελείται μέσω πολύ μικρών τομών με τη βοήθεια κατάλληλων λεπτών εργαλείων.

Πως εκτελούνται οι γυναικολογικές λαπαροσκοπικές επεμβάσεις

Υπό γενική αναισθησία διανοίγονται μικρές τομές στο δέρμα της κοιλίας. Αρχικά διοχετεύεται στην κοιλιακή κοιλότητα ικανή ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα ώστε να απομακρυνθεί το κοιλιακό τοίχωμα από τα υποκείμενα όργανα. Έτσι δημιουργείται ο απαραίτητος χώρος για την είσοδο, μιας μικρής κάμερας με ενσωματωμένη φωτεινή πηγή και των λοιπών λαπαροσκοπικών χειρουργικών εργαλείων διαμέτρου λίγων χιλιοστών. Δια της κάμερας προβάλλονται, υπό μεγέθυνση, σε εξωτερική οθόνη τα όργανα του χειρουργικού πεδίου διευκολύνοντας έτσι τους επεμβατικούς χειρισμούς.

Ενδείξεις λαπαροσκόπησης στη γυναικολογία

Η λαπαροσκόπηση, διαγνωστική ή θεραπευτική, έχει ένδειξη για την αντιμετώπιση των περισσοτέρων εκ των διαταραχών της γυναικολογικής παθολογίας. Επισημαίνεται επίσης πως ορισμένες παθολογικές καταστάσεις, όπως η ενδομητρίωση και οι ενδοκοιλιακές συμφύσεις, δεν επιβεβαιώνονται με καμία άλλη διαγνωστική μέθοδο παρά μόνο με την λαπαροσκόπηση.

Έτσι, ως διαγνωστική μέθοδος, η λαπαροσκόπηση βρίσκει εφαρμογή σε περιπτώσεις:

> Διερεύνησης συγγενών ανωμαλιών της μήτρας

> Ελέγχου της βατότητας των σαλπίγγων

> Ελέγχου για ενδομητρίωση και για ύπαρξη ενδοκοιλιακών συμφύσεων

>  Αναζήτησης των αιτιών οξέος ή χρόνιου πυελικού άλγους

Ως θεραπευτική τεχνική χρησιμεύει:

> Σε καταστάσεις που απαιτούν την απομάκρυνση κύστεων των ωοθηκών, την αφαίρεση των σαλπίγγων, των ωοθηκών, ινομυωμάτων από την μήτρα ή και ολόκληρης της μήτρας.

> Για την αντιμετώπιση της ενδομητρίωσης, της ενδοκοιλιακής αιμορραγίας από ρήξη ωχρού σωματίου, της εξωμήτριας εγκυμοσύνης.

> Για την λύση ενδοκοιλιακών συμφύσεων, την αποκατάσταση της συστροφής των ωοθηκών, την απολίνωση των σαλπίγγων (για πρόκληση επιθυμητής στείρωσης).

>  Για την στήριξη του πυελικού εδάφους, σε περιπτώσεις χαλάρωσης αυτού και πρόπτωσης των πυελικών οργάνων της μήτρας, της ουροδόχου κύστεως και του εντέρου (λαπαροσκοπική ιεροκολποπηξία).

Ποια είναι η αξία της λαπαροσκόπησης

Με την λαπαροσκόπηση, ως ελάχιστα τραυματική των ιστών χειρουργική μέθοδος, περιορίζεται ο κίνδυνος για πιθανές διεγχειρητικές ή/και μετεγχειρητικές επιπλοκές (αιμορραγία, εμβολή, ειλεός, μετεγχειρητικές συμφύσεις κ.α.). Επιπλέον επιτυγχάνεται ταχύτερη μετεγχειρητική ανάρρωση με ελάχιστο πόνο, βραχύτερος χρόνος νοσηλείας και καλλίτερο αισθητικό αποτέλεσα (μικρές σχεδόν αφανείς ουλές στο δέρμα της κοιλίας). Ο δε χρόνος ανάκτησης πλήρους δραστηριότητας είναι πολύ μικρότερος σε σχέση με αυτόν των κλασικών χειρουργικών πρακτικών.

ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗ

 

Τι είναι η υστεροσκόπηση

Η υστεροσκόπηση είναι μία άλλη ενδοσκοπική μέθοδος που χρησιμοποιείται για τη διάγνωση και τη θεραπεία παθήσεων της μήτρας. Μέσω αυτής επιτρέπεται η οπτική πρόσβαση στην ενδομήτρια κοιλότητα, κάτι που στο παρελθόν ήταν αδύνατο με τις “τυφλές” μεθόδους προσπέλασης της κοιλότητας αυτής, όπως η κλασική απόξεση.

Πως εκτελείται η υστεροσκόπηση

Υπό, συνήθως, γενική αναισθησία εισάγεται δια του κόλπου και του τραχήλου ένα ιατρικό εργαλείο πολύ μικρής διαμέτρου (υστεροσκόπιο), το οποίο φέρει ενσωματωμένη κάμερα και φωτεινή πηγή, εντός της κοιλότητας της μήτρας. Η εικόνα από την κάμερα προβάλλεται, υπό μεγέθυνση, σε εξωτερική οθόνη αυξημένης ευκρίνειας. Δια του υστεροσκόπιου εγχέεται υγρό στην κοιλότητα το οποίο την διατείνει επιτρέποντας έτσι, υπό άμεση όραση, την επισκόπηση αυτής. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα προώθησης λεπτότατων χειρουργικών εργαλείων, δια του υστεροσκοπίου, εντός της κοιλότητας για πραγματοποίηση μικροεπεμβάσεων.

Ενδείξεις υστεροσκόπησης

Α) Ως διαγνωστική, η μέθοδος της υστεροσκόπησης χρησιμοποιείται για την επιβεβαίωση των αποτελεσμάτων άλλων, παραδοσιακών, εξεταστικών τεχνικών ή της κλινικής υποψίας του γυναικολόγου. Με αυτή αποκαλύπτονται:

> ενδομήτριοι πολύποδες, ινομυώματα, συμφύσεις και συγγενείς δυσπλασίες της μήτρας (π.χ. διαφράγματα της κοιλότητας),

> ελέγχεται η βατότητα των σαλπιγγικών στομίων και

> τέλος, με τη λήψη δείγματος για την πραγματοποίηση ιστολογικής εξέτασης (βιοψία), διαγιγνώσκεται ο καρκίνος του ενδομητρίου.

Β) Ως θεραπευτική τεχνική χρησιμεύει για την αντιμετώπιση / θεραπεία των περισσοτέρων από τις ανωτέρω παθολογικές καταστάσεις άμεσα, κατά τη διάρκεια της διαγνωστικής διαδικασίας, χωρίς η ελεγχόμενη να χρειάζεται νέα επέμβαση.

Επιπρόσθετα αξιοποιείται για τη θεραπεία ανώμαλων αιμορραγιών από τη μήτρα και για πρόκληση επιθυμητής στείρωσης (μέθοδος Essure) με υψηλή αποτελεσματικότητα. Κατά την τελευταία τοποθετούνται συσκευές στα μητρικά στόμια των σαλπίγγων οι οποίες προκαλούν φλεγμονώδη αντίδραση που τα αποφράσει.

Ποια είναι η αξία της υστεροσκόπησης

Η υστεροσκόπηση είναι μια μικρής διάρκειας και επικινδυνότητας, ελάχιστα επεμβατική μέθοδος που προσφέρει ταυτόχρονη διάγνωση και θεραπεία παθήσεων. Δεν είναι επώδυνη για τις ασθενείς, οι δε πιθανές επιπλοκές από αυτή είναι σχετικά σπάνιες και συνήθως ήπιες. Όλα τα ανωτέρω καθώς και το γεγονός ότι δεν απαιτείται νοσηλεία δίνουν στη γυναίκα τη δυνατότητα άμεσης επιστροφής στην καθημερινότητα.